Binnen het consumentenrecht zijn bepalingen opgenomen die de consument beschermen tegen onredelijke bepalingen in algemene voorwaarden. De wet kent twee lijsten: de grijze en de zwarte lijst. Een beding dat op de grijze lijst staat, wordt vermoed onredelijk bezwarend te zijn. Een beding dat op de zwarte lijst staat, wordt aangemerkt als onrechtmatig. Deze wettelijke bepalingen zijn enkel van toepassing op natuurlijke personen. Maar een beding kan ook onrechtmatig zijn voor een ondernemer. In dat geval kan hij of zij wel een beroep doen op de onrechtmatigheid, maar in beginsel niet enkel met als reden dat het op de grijze of zwarte lijst staat.

Artikel 6:233 BW is een algemene bepaling, waaruit blijkt dat een bepaling die onredelijk bezwarend is, kan worden vernietigd. Dit geldt ook voor de ondernemer. Als natuurlijk persoon word je geholpen door middel van de grijze en zwarte lijst, maar als ondernemer heb je dit voordeel in beginsel niet. Onder bepaalde omstandigheden kun je er als ondernemer echter wel voordeel bij hebben dat een beding op de grijze of zwarte lijst staat. In een recente uitspraak heeft de rechter de grijze en zwarte lijst toch toegepast op een ondernemer. Relevant was dat deze ondernemer onder de gegeven omstandigheden gelijk kon worden gesteld aan een consument. Hierdoor vond de rechter dat het voor de hand lag om reflexwerking toe te passen via de open norm van artikel 6:233 BW. De Hoge Raad ging hierin mee. Van belang was dat de grijze en zwarte lijst niet beslissend waren voor de uitspraak van de rechter. Er lagen andere feiten en omstandigheden aan ten grondslag, die er samen met de grijze en zwarte lijst voor hebben gezorgd dat de rechter tot het oordeel kon komen dat het beding vernietigd kon worden.

Tip
Doet de tegenpartij een beroep op zijn of haar algemene voorwaarden? Laat altijd door een advocaat of jurist beoordelen of deze algemene voorwaarden in jouw geval als onredelijk bezwarend kunnen worden aangemerkt.