We weten het inmiddels; ingaande 2023 kan ook een relatief klein positief saldo tussen bezittingen en schulden leiden tot een relatief hoge aanslag in box 3. Als dat saldo uitkomt boven het heffingsvrije vermogen en bestaat uit beleggingen en schulden, doet het nieuwe systeem zijn werk; de sommetjes zijn bekend. Ook helder is dat als het saldo voor 1 januari van het nieuwe jaar onder dat heffingsvrije vermogen kan worden gebracht, de heffing in box 3 nihil wordt – hoe hoog de bezittingen en schulden ook zijn. En hier komt dan vervolgens schuldig erkennen aan bod, als instrument om de box-3-heffing te beïnvloeden.

Stel nu dat je in tijdnood komt en je regelt de schuldigerkenning slechts onderhands, werkt dat ook? Bij het onderhands schuldig erkennen is BW 7:177 van belang (schenking terzake des doods). Voor deze schenkingen geldt het volgende: voor zover deze schenking de strekking heeft om pas bij het overlijden van de schenker te worden uitgevoerd – en niet reeds eerder is afgelost, dan wel eerder bij notariële akte is vastgelegd – vervalt zij bij het overlijden. De Hoge Raad heeft bevestigd dat dit artikel ook ziet op de praktijk van het schuldig erkenne.

Voor de erfbelasting heeft dit tot gevolg dat de hoofdsom alsnog wordt belast met erfbelasting naar het marginale tarief. Op grond van een recente goedkeuring (besluit van 13 december 2022) mag de eerder betaalde schenkbelasting conform artikel 53 Successiewet worden verrekend. De bij leven door de schenker betaalde rente blijft onbelast; de vernietiging heeft geen terugwerkende kracht, dus deze rente was gewoon verschuldigd. Voor de inkomstenbelasting is het eveneens van belang dat de nietigheid geen terugwerkende kracht heeft. Voor de heffing in box 3 kunnen de schulden door de schenker dus tot aan het overlijden in aanmerking worden genomen.

Tip
Heeft je cliënt in december een stukje vermogen ‘over’? Adviseer hem of haar dan om het idee van schuldig erkennen te overwegen. Dat kan voor dit doel dus ook onderhands.