De Raad van State adviseert om het wetsvoorstel Werkelijk rendement box 3 grondig te herzien. De Raad noemt enkele zwaarwegende bezwaren die kleven aan het box 3-stelsel dat de regering voorstelt. Zo blijkt uit de uitvoeringstoets van de Belastingdienst dat het voorstel ingrijpende gevolgen heeft voor burgers en de Belastingdienst. Het zal leiden tot slechtere dienstverlening, beperkte mogelijkheden tot vooroverleg met een belastinginspecteur en onvoldoende toezicht. Ook wordt het stelsel veel complexer en er wordt een groot beroep gedaan op het zogenoemde ‘doenvermogen’ van belastingplichtigen.

Het ‘doenvermogen’ van belastingplichtigen zal onder het nieuwe box-3-stelsel meer worden aangesproken. Zij worden verplicht om een ingewikkelde vermogensvergelijking te maken. Daarnaast zullen 1,6 miljoen belastingplichtigen een administratieplicht krijgen. Zij moeten immers zelf bijhouden tot welke categorieën (zoals bank- en spaartegoeden, aandelen en vastgoed) hun vermogensbestanddelen behoren.

Budgettaire neutraliteit
De Raad van State meent ook dat het uitgangspunt van de regering – dat het nieuwe box-3-stelsel evenveel moet opbrengen voor de staatskas als het oude stelsel – een zorgvuldige en integrale afweging tussen de verschillende belangen belemmert. Daarbij zou rechtmatigheid voorop moeten staan. Daarnaast spelen de uitvoerbaarheid, het hiervoor aangehaalde  ‘doenvermogen’ van belastingplichtigen, de eenvoud van het nieuwe stelsel en het behalen van een budgettaire opbrengst een belangrijke rol.

 Alternatieve denkrichtingen
De Raad van State geeft enkele alternatieve denkrichtingen mee die de regering zou kunnen betrekken bij de vormgeving van een ander nieuw box-3-stelsel. Zo gaat zij onder meer in op de mogelijkheid van toch weer een forfaitair box-3-stelsel of een vermogenswinstbelasting.